Artykuł
Odnowa wsi, zapoczątkowana w województwie opolskim, jest największym i najdłużej działającym regionalnym programem aktywizacji społeczności lokalnych. Jest jednocześnie pierwszym programem, który na sołeckim poziomie zastosował metodę długoterminowego planowania strategicznego. Istotą programu jest pobudzenie społeczności sołeckiej i jej zaangażowanie w przedsięwzięcia dotyczące własnej wsi, co będzie skutkować zwiększeniem roli sołectw. Program ten jest odpowiedzią na „umiastowienie” wsi, skierowany na oddolną mobilizację zasobów wiejskich.
Celem nadrzędnym programu jest szeroko rozumiana poprawa warunków życia na wsi oraz ekonomicznej niezależności wsi. Cel ten można uzyskać dzięki i przede wszystkim działaniom oddolnym mieszkańców tzn. takim działaniom za które odpowiadają mieszkańcy od początku realizacji do końca i to oni właśnie są inspiratorami tych zmian. Stan ten można uzyskać poprzez trwałe upodmiotowienie społeczności lokalnych i stworzenie poczucia odpowiedzialności za przyszłość własnej wsi poprzez zapewnienie wiedzy, umiejętności i wsparcia zewnętrznego. Bazując na zasobach wsi, jej atutach powinien zostać osiągnięty stan, w którym mieszkańcy będą utożsamiać się ze swoją miejscowością, skutecznie wykorzystywać nabytą wiedzę a co za tym idzie umiejętnie pozyskiwać środki finansowe na realizację zaplanowanych wcześniej projektów. Odnowa Wsi jako nurt rozwoju obszarów wiejskich zakłada rozwój oparty na specyfice i niepowtarzalnych walorach danej miejscowości.
Przystąpienie Gminy Miłkowice do organizowanego przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego Regionalnego Programu Odnowy Wsi w Województwie Dolnośląskim nastąpiło Uchwałą Rady Gminy Miłkowice Nr XXXVI/193/2009 z 26 lutego 2009 r., która to wskazała również do uczestnictwa w w/w dwóch, które wówczas wyróżniały się największą aktywnością społeczną i w których znalazła się grupa co najmniej 5 osób, tzw. grupa odnowy wsi. Wsie, które podjęły uchwałę w 2009 r. o przystąpieniu do RPOW to: Goślinów i Głuchowice. W ślad za inicjatywą i zaangażowaniem społecznym tych sołectw, w 2010 r. do programu oficjalnie przystąpiło również sołectwo Ulesie - Lipce, a w 2013 r. sołectwa Pątnówek, Kochlice i Grzymalin. W roku 2014 do grona w/w sołectw przystąpiło sołectwo Giewomirowice, a w 2015 sołectwa: Jakuszów, Jezierzany i Miłkowice.
Jak wyżej wspomniano Odnowa Dolnośląskiej Wsi to przede wszystkim mieszkańcy wsi i ich inicjatywy. Należy jednak wspomnieć że bez wsparcia merytorycznego i finansowego część z zadań nie mogłaby być zrealizowana. Dlatego też Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego przygotował instrumenty wsparcia dla sołectw które biorą udział w Programie.
Ze swej strony UMWD zapewnia prowadzenie warsztatów dla sołectw przez wykwalifikowanych Moderatorów, organizacje szkoleń i wyjazdów studyjnych dla zainteresowanych, organizacja konkursów inwestycyjnych (Promocja idei Odnowy Wsi Dolnośląskiej) oraz konkursu "Piękna Wieś Dolnośląska", w którym to w 2011 r. w kategorii "Najpiękniejsza wieś" wyróżnienie otrzymała wieś Głuchowice, podobnie jak zagroda Państwa Marii i Zygmunta Sokołowskich w kategorii "Najpiękniejsza Zagroda".
Oprócz opisanego działania powyżej, z coraz lepszym wynikiem udaje się realizować projekty dzięki finansowaniu uzyskanemu w ramach konkursu „Promocja idei Odnowy Wsi Dolnośląskiej”. Część sołectw w ramach tych konkursów otrzymała już dofinansowanie na wykonanie witaczy, publikacji promocyjnych (widokówki, foldery), tablic informacyjnych.
W ramach inicjatywy Odnowa Dolnośląskiej Wsi w latach 2010-2015 zrealizowano projekty w następujących konkursach:
Konkurs "Przedsięwzięcia promujące idee odnowy wsi":
sołectwo | Nazwa projektu | Całkowity koszt |
Rok | Poziom dofinansowania |
Goślinów | „Wykonanie tablic informacyjnych - witaczy we wsi Goślinów” |
6.000,00 zł |
2010 |
5.000,00 zł |
Głuchowice | "Wykonanie witaczy wsi Głuchowice w postaci dwóch rzeźb plenerowych" |
5.000,00 zł |
2010 |
4.000,00 zł |
Głuchowice | "Plener rzeźbiarski" |
5.556,00 zł |
2010 |
5.000,00 zł |
Głuchowice | "Głuchowice wieś rzeźbiarska - VI plener rzeźbiarski, materiały promocyjne oraz witacz, jako elementy promocji idei odnowy wsi" |
6.350,00 zł |
2015 |
5.000,00 zł |
Konkurs "Odnowa Dolnośląskiej Wsi" zrealizowano następujące projekty:
sołectwo | Nazwa projektu |
Rok | Poziom dofinansowania |
Gniewomirowice | „Remont Świetlicy w Gniewomirowicach” | 2010 | 35.000,00 zł |
Gniewomirowice | Wyposażenie świetlicy w Gniewomirowicach | 2011 | 10.349,00 zł |
Siedliska | Wyposażenie boiska sportowego w zaplecze kontenerowe szatniowo-sanitarne w Siedliskach | 2012 | 29.993,00 zł |
Miłkowice | Utworzenie miejsca rekreacji i wypoczynku w Miłkowicach | 2013 | 29.997,00 zł |
Pątnówek | "Budowa miejsca rekreacji plenerowej w miejscowości Pątnówek" |
2014 |
30.000,00 zł |
Ulesie | "Remont instalacji elektrycznej w świetlicy wiejskiej w Ulesiu" | 2015 | 11.293,00 zł |
Każdego roku Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego jak i Urząd Gminy Miłkowice proponują wsparcie, które zostało przedstawione powyżej. Należy jeszcze wspomnieć, iż w budżecie Gminy Miłkowice każdego roku zabezpieczane są środki finansowe z przeznaczeniem na „Odnowę Wsi Dolnośląskiej” tzn. sołectwa, które jeszcze nie uczestniczą w tej Inicjatywie mogą do niej aplikować i mają zapewnione warsztaty wraz z opracowaniem Sołeckiej Strategii Rozwoju Wsi.
Gmina jak i sołectwa zyskują realizując zapisy „Odnowy Wsi Dolnośląskiej”. Mieszkańcy biorąc sprawy swych małych Ojczyzn w „swoje ręce” za pośrednictwem Sołeckich Strategii Rozwoju Wsi dążą do ich rozwoju oraz poprawy standardu i jakości życia. Jednakże, o skuteczności działań decydują sami mieszkańcy, jednakże kolejnym krokiem ich rozwoju jest założenie stowarzyszenia, które jako „osobowość prawna” daje możliwości pozyskiwania środków finansowych z różnych źródeł na realizację swoich projektów.
W tekście wykorzystano materiały Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego.